ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ve Çinli mevkidaşı Dong Jun görüştü. İkili askeri bağları yeniden tesis etmeye çalışırken yaklaşık 18 ay sonra ilk önemli görüşmelerini gerçekleştirdi.
Pentagon’dan yapılan açıklamada, ikilinin Salı günü video konferans yoluyla görüştüğü belirtildi. Austin Güney Çin Denizi’nde uluslararası hukuk kapsamında garanti altına alınan açık denizlerde seyrüsefer özgürlüğüne saygı gösterilmesinin önemini vurguladı.
‘POTANSİYEL PARLAMA NOKTASI’
Çin ile ABD’nin müttefiki Filipinler arasında yaşanan son olaylar ve tırmanan diplomatik kriz, stratejik öneme sahip Güney Çin denizini Washington ile Pekin arasında potansiyel bir parlama noktasına dönüştürdü.
TAMAMINDA HAK İDDİA ETTİ
Çin denizin neredeyse tamamında hak iddia ederken Brunei, Malezya, Filipinler ve Vietnam kendi kıyılarının etrafındaki bölgelerde hak iddia etmektedir. Uluslararası bir mahkeme 2016 yılında Pekin’in iddiasını dayandırdığı Çin’in dokuz çizgi hattının dayanaksız olduğuna karar verdi.
ABD’YE MESAJ
Çin Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada Dong’un şu sözlerine yer verildi: “ABD tarafı Çin’in kararlı tutumunu tanımalı, Çin’in Güney Çin Denizi’ndeki toprak egemenliğine ve denizcilik haklarına ve çıkarlarına saygı göstermeli ve bölgesel barışı korumak için pratik adımlar atmalıdır.”
Ayrıca Pekin’in kendisine ait olduğunu iddia ettiği demokratik Tayvan adası konusunda da ABD’yi uyararak bu adanın “Çin’in temel çıkarlarının özü” olduğunu vurguladı.
1,5 YIL SONRA GELEN RESMİ GÖRÜŞME
Austin’in Çin Savunma Bakanı ile son önemli görüşmesi Kasım 2022’de Kamboçya’da Wei Fenghe ile yaptığı görüşmeydi.
Wei’nin yerine geçen Li Shangfu, geçtiğimiz Haziran ayında Singapur’da düzenlenen bir güvenlik konferansında Austin ile el sıkışmış ve kısa bir süre konuşmuş ancak resmi bir görüşmeden kaçınmıştı. ABD yaptırımları altında olan Li, kısa bir süre sonra gözden kayboldu ve Ekim ayında kovuldu. Dong ise Aralık ayında atandı.